Project Waterzieke grond in Essen

Van een klant in Essen kreeg ik de vraag om een plan te ontwerpen voor een ecologische tuin rondom de woning. Men vertelde er onmiddellijk bij dat het een wel zeer bijzondere uitgangssituatie was. Het kavel was immers gelegen in een oude kleiput die 's winters volliep met water waardoor de woning enkel mits een pompsysteem droog gehouden kon worden. Dit was niet alleen een uitdaging omwille van het zoeken naar een plantensysteem voor deze wisselnatte grond, het was vooral een waterhuishoudkundige technische uitdaging om het water te bufferen en het jaarrond droge zones te creëren die recreatief gebruikt konden worden door de kinderen.

Een bijkomend probleem stelde zich doordat de naburige verkavelde kleiputten werden opgehoogd waardoor het water van de buurt onder de dijken door infiltreerde naar de kleiput van de klant. Ook was de in de bodem aanwezige klei zo goed als allemaal uitgegraven waardoor ook het grondwater in de winter naar de oppervlakte kwam. Deze problemen konden niet opgelost worden maar moesten mee geïntegreerd worden in het plan.

Er werd gekozen om het water dat van de nabuurt infiltreerde via twee grachten naar twee bufferbekkens te leiden. Deze buffers werden dieper uitgegraven en met het vrijgekomen zand kon een verhoogd dijkensysteem aangelegd worden dat tevens fungeert als wandelpad. Op deze manier wordt het water geconcentreerd op twee gescheiden zones die enkel via een pomp met elkaar in verbinding staan. De mogelijkheid om het overtollige water weg te pompen naar het gemeentelijke grachtenstelsel blijft als back up bestaan en zal in de winter hoogstwaarschijnlijk ingezet moeten worden.

Met de gevolgen van de klimaatverandering in het achterhoofd is dit een zeer interessante casus. We zullen volgens de prognoses immers te maken krijgen met perio dieke zeer intense neerslag waarbij er in een korte tijdspanne heel veel regen zal vallen. Er zullen dus veel meer terreinen en tuinen zijn in België en Nederland die met gelijkaardige problemen te kampen zullen krijgen zoals beschreven in deze casus. De toekomst zal uitwijzen of de uitgevoerde ingrepen voor dit terrein voldoende zullen zijn geweest. Maar je blijft wel in een put zitten natuurlijk waaruit het water niet op een natuurlijke wijze weg kan vloeien... Je kan gerust stellen dat de huidige bouwwoede in overstromingsgevoelige gebieden gecombineerd met haast maniakale asfaltering van de bodem in de toekomst vergeleken zal kunnen worden met het bouwen van een woning in een kleiput.